Шуудангийн жигнүүрийн түүх.

 

Өнөөдөр ийм сонин жигнүүр олж үзээд энэ тухай Google Gemini гээс асуусан. Миний асуулт: "Postal rates for letters" (захидлын шуудангийн үнэ) гэсэн сэдэвтэй холбоотой шуудангийн жигнүүрийг хэн, хэдэн онд зохион бүтээсэн бэ? 

Хариулт: Шуудангийн жигнүүрийн түүх нь нэг хүнтэй шууд холбогдохоос илүү, шуудангийн системийн томоохон өөрчлөлтөөс үүдэлтэй юм.

Шуудангийн жигнүүрийг зохион бүтээсэн түүх ба шалтгаан

1. Шалтгаан: Жин дээр суурилсан шуудангийн үнэ нэвтэрсэн

Хэзээ: 1840 он

Хаана: Их Британи

Шуудангийн жигнүүр өргөн хэрэглээнд орох гол шалтгаан нь 1840 онд Их Британид Нэг Пеннийн Шуудангийн Хууль (Uniform Penny Post) хэрэгжиж эхэлсэнтэй холбоотой.

• Өмнө нь: Захидлын үнийг ихэвчлэн хуудасны тоо болон зай (хол, ойр) -гоор тооцдог байсан. Иймээс жигнүүр тийм ч чухал биш байв.

• 1840 оноос хойш: Шуудангийн шинэчлэлийг санаачилсан Роуланд Хилл (Rowland Hill) -ийн ачаар, захидлын үнийг зөвхөн жингээр тооцдог болсон. Хамгийн хөнгөн захидал бүр нэг пеннигээр илгээгдэх боломжтой болсон. Энэ нь шуудангийн үйлчилгээг бүх нийтэд хүртээмжтэй болгож, захидал харилцааны хэмжээг огцом нэмэгдүүлсэн.

Үүний үр дүнд: Шуудангийн ажилтнуудад илгээмжийн үнийг тодорхойлохын тулд жинг хурдан бөгөөд нарийн тодорхойлох хэрэгцээ үүссэн.

2. Анхны Шуудангийн зориулалттай Пүрштэй Жигнүүр

Хэн: Р. У. Винфилд (R. W. Winfield)

Хэзээ: 1840 оноос хойш

Ерөнхийдөө пүрштэй жигнүүрийг (spring scale) 1770 онд Их Британийн жигнүүр үйлдвэрлэгч Ричард Салтер (Richard Salter) анх зохион бүтээсэн.

Гэсэн хэдий ч, 1840-өөд оны шуудангийн шинэчлэлийн дараа захидал болон илгээмж жигнэхэд зориулагдсан тусгай пүрштэй жигнүүрийг Р. У. Винфилд хөгжүүлсэн нь өргөн хэрэглээнд оржээ.

• Шалтгаан: Уламжлалт тэнцүүрийн жигнүүртэй (balance scale) харьцуулахад пүрштэй жигнүүр нь хурдан бөгөөд шууд уншигддаг байсан тул шуудангийн ажилтнуудын ажлын хурдыг нэмэгдүүлсэн.

3. АНУ-ын Шуудангийн Жигнүүрийг Шинэчлэгч

Хэн: Жэймс М. Трайнер (James M. Triner)

Хэзээ: 1900-аад оны эхэн үе

АНУ-д Жэймс М. Трайнер (Triner Scale & Manufacturing Company-ийг үүсгэн байгуулагч) орчин үеийн шуудангийн жигнүүрийг хөгжүүлж, энэ салбарт томоохон хувьсгал хийсэн хүн гэж тооцогддог. Түүний зохион бүтээсэн "Precision" зэрэг загварууд нь АНУ-ын Шуудангийн албанд өргөнөөр ашиглагдах болсон.