Posts

Анхны компьютер Baby -ийн түүх.

Image
1800 он гэхэд Манчестер хотод “уурын хөдөлгүүр жинхэнэ утгаараа хөгжиж " байсан бол 1830 он гэхэд хөвөн ээрэх, даавуу үйлдвэрлэх 99 үйлдвэртэй болжээ. Дэлхийн анхны орчин үеийн төмөр зам    Ливерпүүл, Манчестер хотуудын хооронд 1830 онд нээгдсэн бөгөөд 1850-иад он гэхэд хотын одоогийн төмөр замын системийн ихэнх хэсэг нь баригдсан байж. Манчестер хот Английн үйлдвэрлэл хөгжсөн эртний төв бөгөөд энэ түүх ээ өгүүлэх шинжлэх ухааны сайхан музейтэй. Саяхан түүгээр орж олон сайхан сонирхолтой бүтээлүүдийг олж үзлээ.    Би өөрийн сонирхдог сэдэв болох компьютерын тухай юу гэж өгүүлснийг уншиж үзээд мэдсэн     сонин сайхнаасаа сонирхуулан бичлээ. Тооцон бодох электрон машинд(70-80 д оны компьютерт) хэрэглэж байсан перфо картыг даавуу үйлдвэрлэх машины хээг гаргах удирдлагын картаас санаа авч бүтээсэн гэжээ. Анхны компьютер Baby -ийн түүх буюу түүнийг бүтээгчид.    Санах ойд программ аа хадгалж     ажиллах орчин үеийн анхны компьютерыг 1948 оны 6 сард анх ажиллуулжээ.    Baby болон Mark

Хуучин ном солилцох дэлгүүр.

Image
Alnwick Barter Books 📚  Англи орны түүхэн газруудын хамгаалах олон янзын нийгэмлэгүүд байдаг бөгөөд бид түүний хэд хэдэн нийгэмлэгийн гишүүн ( English Heritage, Historic Houses, National Trust ) тул боломжоороо жилдээ хэд хэдэн газар очиж түүх дурсгалын үздэг.     Энэ удаад (Alnwick Castle) Алнвик Цамхгийг  ( Харри Поттор … киноны зураг авсан) үзээд  явахдаа Алнвик тосгоны Хуучин номын дэлгүүрийн түүхийн талаар бага сага уншсан тул хоёул зориуд сонирхохоор очив. Тэгсэн гайхалтай газар яваад орсон. Янз бүрийн сонирхолтой номтой, эргэн тойрон хөгшчүүл ном уншаад энд тэндгүй буйдан дээр суусан, хөгшин залуугүй нэг номын тавиураас нөгөө номын тавиур луу шилжээд авч үзээд уншаад явах, хүүхдээ тэргэнд хийгээд түрчихсэн, тавиуртай талх цай барьсан ч хүн явж байх шиг… тэр дотор нэлээдгүй хугацаагаар ном сонирхож явсаар гарч ирсэн дээ. Тэгээд үзсэн харснаа найзууддаа хуваалцмаар санагдаад, санаа оноо байвал аваад монголдоо нэвтрүүлбэл, үр хойчид маань ч хэрэгтэй юм уу гэж бодогдсон. Хүмүүс гал

Поп хамтлаг Абба эргэн ирлээ

Image
  Оюутан байхдаа сонсож байсан олон хүний дуртай хамтлагийн нэг болов уу гэж бодож байна. Би бээр АББА гийн фаана, энэ СД авч сонсож байв. Бүүр дуутай бүжгийн олоод ТВ гээр тавиад бие тамир хийдэг байлаа. СД нүүд бүгд байна. Сүүлд гарсан Маама Мияа киноны эхний ангийг СД гээр авч үзээд хоёр дугаар ангийн кино театрт нөхөрий минь нэгэн найз АББА-гийн фаана  бид хоёр хамт очиж үзээд хоёулаа дагаж дуулаад гоё дурсамж үлджээ. Энэ хамтлагийн талаар олж уншсан сониноосоо найз нартайгаа хуваалцъя.  Хамтлагийн сүүлчийн цомог болох The Visitors -ийг1981 онд гаргаснаар хамтлаг салж тараад 40 жилийн дараа Шведийн поп хамтлаг дахин нэгдэж, 11 сарын 5 -нд цоо шинэ дуунуудаар бэлтгэсэн цомог оо худалдаанд гарах гэж байна. Шинэ цомгоос хоёр дууг танилцуулбал, "Би одоо ч чамд итгэдэг", "Намайг битгий доош хий” дуунуудыг  интернетээс олж сонсож болно гэжээ. АББА хамтлаг нь Бенни Андерссон, Агнета Фальцког, Анни-Фрид Лингстад,  Бьорн Улвейс дөрөв билээ. Хамтлаг 2022 оны 5-р сараас Лондон

Топиари цэцэрлэг (Topiary garden).

Image
Нэгэн түүх.       1688 онд Жеймс Грэм нь Левенс цогцолборыг( Левенс Холл)  авсан байна. Тэрбээр өөрийн зиндааны нийгэмлэг дээ нэр хүнтэй нэгэн байсан тул тэр үедээ нэртэй байсан Францын гаардан дизайнер Монсиеур Гуиллауми Биаумонтийг     дагуулж иржээ. Монсиеур нь хааны ордны цэцэрлэгт хүрээлэнд ажиллаж байсан бөгөөд Левенс цогцолборын цэцэрлэгт хүрээлэнг 1694 онд бий болгосон байна. Левенс цогцолборын цэцэрлэгт хүрээлэнг энгийн хэв маягаар мөнх ногоон ургах ургамал мододтой мөн модыг шигүү суулгаж хашаа бүхий загвартай  болгож ургуулжээ. Удалгүй Англид цэцэрлэгийн загварууд өөрчлөгдөхөд   эдгээр төрлийн бараг бүх хуучин цэцэрлэгт хүрээлэнг хаа сайгүй устгаж өөрчлөөд     байгалийн зураглал бүхий цэцэрлэгт хүрээлэнгүүд бий болжээ.     Гурван зууны туршид хадгалагдсан Левенс гаардан   анхны бүтээсэн гайхамшигт    дүр зураг аа хадгалж үлдсэн нь одоо гайхагдаж байна.    Энэхүү үзэсгэлэнт дүр төрхийг хадгалах, сайжруулахын тулд дөрвөн мэргэжлийн цэцэрлэгч жилийн турш ажилладаг гэнэ. Топиари

Сайнт Панкрайс Төгөлдөр хуур.

Image
Би ВВС радио 4 -ийн Сайнт Панкрайс Төгөлдөр хуур (ST Pancras Pianos) нэртэй сонирхолтой нэвтрүүлэг сонслоо. Энэ нь Лондонгийн Сайнт Панкрайс нэртэй галт тэрэг болон метроны олон уулзварын өртөө буудалд байрлуулсан төгөлдөр хуур дээр сайн дураар саатаж зогсоод төгөлдөр хуур тоглосон хүмүүсийн түүх болон хөгжимийн тухай чөлөөт ярилцлага бүхий нэвтрүүлэг байв. Олон нийтийн хөдөлгөөн ихтэй энэ газар хөгжим хүмүүст яаж нөлөөлж буйг судалж үзсэн байна. Жил бүр ойролцоогоор 45 сая хүн тус өртөөгөөр дамжин өнгөрдөг бөгөөд тэд Английн хойд зүг эсвэл Кент рүү мөн Парис, Брюссель рүү гээд олон газарлуу аялдаг. Санаандгүй гэнэт ирж тоглох хүн, тогтмол ирэх хүн энэ өртөөний гудамны ер бусын төгөлдөр хуураар хөгжимийн олон төрөл хэв маягийг төгөлдөр хуураар өөр өөр төвшинд тоглодог. Энэ хүмүүс нь ямар итгэл үнэмшилтэй байх, арьс өнгө, яс үндэсний ялгаагүй, аль нэг ангийн давхаргаас хамааралгүйгээр хөгжимийн нийтлэг нэг хэлтэй болохыг Сайнт Панкрайсын төгөлдөр хуур тоглогчид жил ирэх тусам батлан

Их Британий U3A байгууллага

Image
Хүний амьдралын үе шатыг ерөнхийгөөр тоймлон харахад хүн бага, залуу насаа сурч, боловсроход зориулж, идэр насандаа амьдрал ахуйгаа зохиож үр хүүхдээ өсгөж бойжуулах, сурсан мэдсэн ээ хөдөлмөрлөж бүтээх үйлсэд зориулах бөгөөд ахимаг насандаа эрүүл саруул байх нь гэр бүл үр хүүхдэдээ тустайгаас гадна хүний идэвхтэй амьдрал үргэлжилсээр д уртай зүйлс ээ хийх бүрэн боломж нээлттэй байдаг. Миний ажигласнаар Англичуудын нэлээдгүй нь жар дөхөөд ирэхдээ амьдрахад санхүүгийн баталгаатай (байгууллагын тэтгэвэр, хувийн тэтгэвэртэй) болсон хэсэг эсвэл эрүүл мэндийн шалтгаанаар ч урьдчилаад тэтгэвэрт гарсан хүмүүс нэлээдгүй байна аа. Өнөөдрийн байдлаар Англид хүйсний ялгаагүй тэтгэврийн нас 67 бөгөөд тэтгэвэр нь нийгмийн даатгалын тэтгэвэр, байгууллагын тэтгэвэр, хувийн тэтгэвэр гэх хэсгүүдээс бүрдэж болох юм байна. Ажил хөдөлмөр эрхэлэх үедээ, байгууллагын тэтгэвэр болон хувийн тэтгэврийн санд хувь нийлүүлснээр нийгмийн даатгалын тэтгэврийн наснаас өмнө тэтгэвэрт гарах боломж бүрдсэн байж бо

Байгаль орчныг нөхөн сэргээх ба Эйдэн төсөл

Image
Би 15 жилийн өмнө Эйдэн нэртэй сонирхолтой төслийг очиж үзсэн юм. Саяхан ВВС гийн өглөөний мэдээгээр Морканбэй гэх Ланкшэйрийн жижиг хотод Эйдэн(Eden) төсөл  хэрэгжиж эхлэх юм гэж засаг захиргааны болон, их сургуулийн хүмүүс ярилцлага өгч байхыг үзээд, дээр очиж үзсэн зургаа гаргаж ирээд  үзэв, Эйдэн төслийн вэб хуудсыг уншиж ямар их өгөөжтэй ажил болсныг дэлгэрүүлэн мэдэж монголчууддаа санаа авах нэгэн сэдэв болох бол уу гэж бодсон. Энэ төслийн талаар дэлгэрүүлж  дараах вэб хуудаснаас нь үзэх боломжтой.    Эйдэн төслийн талаар товчхон өгүүлбэл ийм түүхтэй.   1995 он гэхэд энэ газраас шаазангийн түүхий эд шавар олборлох ажлын нөөц барагдсанаар эдийн засгийн хувьд өгөөжгүй болж байжээ. Яг энэ үед Английн баруун өмнөд нутагт орших Хэйлингин нэртэй цэцэрлэгт хүрээлэн дэлхийн ховор олон ургамлын цуглуулга бүхий ботаник гаарднын хүрээгээ тэлж ургамлын устаж үгүй болохоос өмнө хамгаалж хадгалах Эйдэн (Eden) төслийн санааг гаргаж багтаамж том талбайтай газар хэрэгтэй үетэй давх